วันอาทิตย์ที่ 16 เมษายน พ.ศ. 2566

ความเห็นผิด!เกี่ยวกับ อธิปไตย ๓

 


...พระพุทธเจ้าได้ตรัสสอนเกี่ยวกับอธิปไตย หรือความเป็นใหญ่ 3 ประการคือ อัตตาธิปไตยโลกาธิปไตยธรรมาธิปไตย  แต่มีการตีความผิดไป คือ  

...ตีความผิด

        1. อัตตาธิปไตยคือ การถือตัวเองเป็นใหญ่ อันได้แก่ การยึดถือความคิดของตนเองเป็นศูนย์กลางและต้องการให้ทุกคนที่เกี่ยวข้องรอบข้างเชื่อถือและทำตามความคิดแห่งตน

        ดังนั้น ผู้ที่ยึดถือแนวคิดนี้ จึงเห็นได้อย่างชัดเจนจากการที่ไม่ต้องการให้ใครคัดค้านหรือปฏิเสธความคิดแห่งตน จึงเทียบได้กับผู้นำที่เป็นเผด็จการ หรือลัทธิเผด็จการ

        2. โลกาธิปไตยคือ การถือโลกหรือคนหมู่มากเป็นใหญ่ ผู้ที่ยึดถือแนวคิดนี้จะเห็นด้วยและคล้อยตามกระแสแห่งโลกเป็นหลัก โดยไม่คำนึงว่าจะสอดคล้องกับแนวคิดของตนเอง หรือให้พูดง่ายๆ ก็คือ แล้วแต่กระแสจะพาไป จึงง่ายต่อการเป็นเหยื่อของกระแสโลก

        ดังนั้น จะเป็นคนโชคดีถ้าเผอิญกระแสโลกที่พาเขาไปเป็นสิ่งถูกต้อง และเป็นธรรม ในทางกลับกันอาจเป็นคนโชคร้ายถ้าเผอิญกระแสที่ว่านี้เป็นสิ่งไม่ถูกต้อง และก่อทุกข์ให้โทษแก่ตนเอง และสังคมในโอกาสต่อมา

        3. ธรรมาธิปไตยคือ การถือธรรมหรือความถูกต้องเป็นใหญ่ ผู้ที่ดำเนินตามแนวคิดนี้ได้จะต้องประพฤติตนให้อยู่ในทำนองคลองธรรมจนถึงขั้นยกระดับจิตใจให้อยู่เหนือความต้องการอย่างหยาบ ที่จะเป็นต้นเหตุให้เกิดพฤติกรรมทุจริตทางกาย และวาจารุนแรงถึงขั้นผิดศีลธรรมอันเป็นกติการักษาความเรียบร้อยของสังคม หรือที่เรียกว่า นิจศีลหรือศีล 5


ที่ถูกต้องคือ 

...เธอทำตนเองแลให้เป็นใหญ่ แล้วละ อกุศล เจริญกุศล ละกรรมที่มีโทษ เจริญกรรมที่ไม่มีโทษ บริหารตนให้บริสุทธิ์ ดูกรภิกษุทั้งหลาย นี้เรียกว่าอัตตาธิปไตย 

...เธอทำโลก ให้เป็นใหญ่ แล้วละอกุศล เจริญกุศล ละกรรมที่มีโทษ เจริญกรรมที่ไม่มี โทษ บริหารตนให้บริสุทธิ์ ดูกรภิกษุทั้งหลาย นี้เรียกว่าโลกาธิปไตย

...เธอย่อม สำเหนียกว่า ก็ความเพียรที่เราปรารภแล้วจักไม่ย่อหย่อน สติที่เข้าไปตั้งมั่นแล้ว จักไม่หลงลืมกายที่สงบระงับแล้วจักไม่ระส่ำระสาย จิตที่เป็นสมาธิแล้วจักมี อารมณ์แน่วแน่ ดังนี้ เธอทำธรรมนั่นแหละให้เป็นใหญ่ แล้วละอกุศล เจริญ กุศล ละกรรมที่มีโทษ เจริญกรรมที่ไม่มีโทษ บริหารตนให้บริสุทธิ์ ดูกรภิกษุ ทั้งหลาย นี้เรียกว่าธรรมาธิปไตย


...อธิบายง่ายๆ ได้ว่า " อธิปไตย  ที่พระพุทธองค์ทรงแสดงมีนัย สรุปคือ

1.   คุณที่เกิดโดยทำตนให้เป็นใหญ่ ชื่อว่าอัตตาธิปไตย

2.  คุณที่เกิดโดยทำชาวโลกให้เป็นใหญ่ ชื่อว่าโลกาธิปไตย

3.  คุณที่เกิดโดยทำโลกุตรธรรม  ให้เป็นใหญ่ ชื่อว่าธัมมาธิปไตย.  


...อธิปไตย  ตามที่ทรงแสดงไว้นั้น มีความหมายแสดงให้เห็นวิธีการในการปฏิบัติเพื่อให้ถึงความดับทุกข์ แต่มีผู้ตีความผิดไปจากพุทธประสงค์กลายเป็น มติที่มีนัยยะการประพฤติที่ไม่ดี ไม่น่าปราถนา และไม่ควรปฏิบัติ เช่น ตีความว่า อัตตาธิปไตย คือ การเอาแต่ใจตนเอง ถือความคิดของตนเองเป็นใหญ่ ไม่ฟังความคิดเห็นของผู้อื่น เผด็จการ ฯลฯ เป็นต้น 

...ซึ่งการตีความแบบนี้ดูไม่สอดคล้องและไม่เป็นประโยชน์อะไรเลย . (ด๊อกเตอร์ถังขยะ)

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น

วิเคราะห์เชิงปรัชญา พระอัครสาวก

  พระธาตุพนม บรมเจดีย์                                                                                                                      ...